Top 10: Historische ervaringen in Sønderjylland

In het historisch centrum Dybbøl Banke is het net of je de Deense geschiedenis binnenstapt ten tijde van de oorlog op Dybbøl Banke tussen de Denen en de Pruisen in 1864.

Ervaar het gewicht van de grote kanonnen en verken de duistere kruitopslagplaatsen van zwaar beton in de verschansing. Zoek dekking in het ontzettend grote blokhuis dat de schuilplaats van de verschansing was omdat gedacht werd dat het bestand was tegen bombardementen.

Het historisch centrum heeft een authentieke reconstructie van de verschansing, waardoor het voor het eerst sinds 1864 mogelijk is rond te kopen in een Deense schans.

Met zijn majestueuze ligging aan de invaart naar Sønderborg is Sønderborg Slot een nationaal Deens icoon geworden. Het slot herbergt bijna 800 jaar geschiedenis over de dramatische relatie tussen Sønderjylland en Sleeswijk. De vele kamers bieden plaats aan moderne tentoonstellingen over de rijke geschiedenis van Sønderjylland en zijn buurland: het gevangenschap van de Deense koning Christiaan II, de Deense nederlaag in 1864 en de vele Denen die voor de hereniging in 1920 aan Duitse zijde deelnamen aan de Eerste Wereldoorlog.

In het grote archeologische museum in Haderslev kun j enkele van de mooiste archeologische vondsten uit de Zuid-Jutse bodem bewonderen: onder andere het oudste graf van Denemarken, prachtige wapenvondsten uit Ejsbøl Mose en delen van Hansborg Slot uit het midden van de 16e eeuw.

Ontdek de fascinerende oudheid van Sønderjylland, de geschiedenis van handelsstad Haderslev en neem een kijkje in de historische huizen in het museum. Museum Sønderjylland staat voor de archeologie van heel Sønderjylland. Vaak zijn er exposities met de laatste archeologische vondsten te zien.

Tønder was in de periode van 1914-1918 de locatie van een van de grote zeppelinbasissen van het Duitse keizerrijk. De basis lag enkele kilometers ten noorden van de stad en was haast een zelfvoorzienend dorpje met gas-, water- en warmtenet.

Op 19 juli 1918 belandde Tønder in de geschiedenisboeken toen de basis het doelwit was van de eerste luchtaanval die vanaf een vliegdekschip uitgevoerd werd. In het museum kun je zowel het rapport van de Engelse piloten als restanten van de bommen bekijken. Daarnaast kun je de vliegtuighangar in het bos Soldaterskoven bezoeken, het enige bewaard gebleven gebouw van de zeppelinbasis.

De Sicherungsstellung Nord (in het Deens Sikringsstilling Nord) is een vestinglinie die tijdens de Eerste Wereldoorlog door het Duitse leger is gebouwd in de periode 1916-1918 ter bescherming tegen een aanval uit het noorden.

De linie strekte zich uit over heel Sønderjylland, dat toen Duits was, van de oostkust bij Hoptrup tot de westkust ter hoogte van Skærbæk. Ze bestond uit prikkeldraadversperringen, een dubbele linie van deels uitgegraven loopgraven, artilleriestellingen en schuilholen, met in totaal zo’n 800 bunkers.

Tijdens de bezetting van Denemarken werd Frøslevlejren in 1944 gebouwd als interneringskamp. Hier werden duizenden Denen opgesloten door de Duitse veiligheidspolitie. 

Hoewel Frøslevlejren in eerste instantie gebouwd werd om deportaties naar de Duitse concentratiekampen te voorkomen, werden 1.600 gevangen uit Frøslev, tegen alle afspraken in, toch verder op transport gezet naar de verschrikkingen van de concentratiekampen. Anderen bleven gevangen in het kamp in Denemarken.

Kommandørgården op het eiland Rømø in het zuidwesten van Jutland is een bewaard gebleven walvisvaardershuis en een van de oude, welvarende familieboerderijen van het eiland. De naam van de woning stamt af van de commandeurs die in de 17e eeuw en het begin van de 18e eeuw het gezag voerden over de grote walvisvaarders. Met deze schepen werd handel gedreven en op de Noord-Atlantische Oceaan op walvissen gejaagd.

Als je geïnteresseerd bent in zeevaart en maritieme geschiedenis, moet je zeker een bezoek brengen aan het museum Kulturhistorie Aabenraa. In het rode museumgebouw leer je over de geschiedenis van de zeevaart die tijdens de 18e en 19e eeuw zijn stempel heeft gedrukt op de handelsstad Aabenraa. Langs het diepe fjord met goede mogelijkheden voor de scheepvaart ontstonden grote werven voor houten schepen, waardoor Aabenraa het maritieme centrum van Sønderjylland werd.

In het veen van Nydam Mose lagen onder andere drie houten schepen, een groot aantal wapens, gereedschap en voorwerpen uit de IJzertijd (250-550 na Chr.) verborgen. De meest gangbare theorie is dat er tijdens rituele ceremonies offers aan de goden werden gebracht. Dat is gebeurd over een periode met decennia ertussen.

De meeste voorwerpen zijn opgegraven in 1863 en vanwege de oorlog van 1864 zijn die terechtgekomen in het museum van Gottorp Slot in Sleeswijk in Duitsland. Van latere opgravingen zijn de voorwerpen tentoongesteld in het Nationaal Museum in Kopenhagen. De reconstructie van de Nydamboot, het boothuis en het informatiegebouw liggen aan de oever bij Sottrup Skov. Het gebied is het hele jaar door vrij toegankelijk, maar van mei tot september ligt de Nydamboot afgemeerd aan het einde van de steiger en zijn er meerdere activiteiten per week.